Το Ξηρόμερο / Dryland που θα εκπροσωπήσει την Ελλάδα στην 60^η Διεθνή Έκθεση Τέχνης – La Biennale di Venezia, είναι ένα διαμεσικό συλλογικό έργο σε σύλληψη των Θανάση Δεληγιάννη και Γιάννη Μιχαλόπουλου με συνδημιουργούς την Έλια Καλογιάννη, τον Γιώργο Κυβερνήτη, τον Κώστα Χαϊκάλη και τον Φώτη Σαγώνα. Επιμελητής της  ελληνικής συμμετοχής είναι ο Πάνος Γιαννικόπουλος. Αποτελείται από ένα αγροτικό μηχάνημα άρδευσης το οποίο συντονίζει σε πραγματικό χρόνο τον ήχο, την κινούμενη εικόνα, και το φωτιστικό  περιβάλλον της εγκατάστασης. Η ελληνική εκπροσώπηση εξετάζει την εμπειρία ενός πανηγυριού, παρακολουθώντας μια διαδρομή από την πλατεία του χωριού έως τις παρυφές του γεωργικού τοπίου που το περιβάλλει. Συγκεκριμένα, αντλεί έμπνευση από τα πανηγύρια της ηπειρωτικής Ελλάδας, της Θεσσαλίας και της περιοχής του Ξηρομέρου στην Δυτική Ελλάδα, που δανείζει τον τίτλο στο έργο.

Οι καλλιτέχνες/ιδες αναφέρονται στο νερό ως πρίσμα –ένα μέσο να βλέπουμε και να σκεφτόμαστε– εστιάζοντας στην έλλειψή ή το πλεόνασμα, την ανάγκη ή τη σπατάλη του, καθώς και τις κοινωνικές συνδηλώσεις του. Η εξάντληση των πόρων συνδέεται με τη φυσική και οικονομική εξάντληση. Το έργο διερευνά τις πολιτικές δυνατότητες του ήχου και της μουσικής, την επίδραση της τεχνολογίας στα αγροτικά τοπία και την πολιτιστική ποικιλομορφία.

Ο εορτασμός του πανηγυριού μεταφέρει πληροφορίες και νόημα ως τελετουργία και ψυχαγωγία. Συνδέεται με τις γεωργικές εργασίες, παράγεται από –αλλά και παράγει– την εσωτερική χρονικότητα της κοινότητας με το πότισμα και τις αγροτικές ευθύνες. Βοηθά την κάθε κοινότητα να δημιουργήσει την εικόνα του εαυτού της. Ταυτόχρονα, όμως, αντίθετες έννοιες συνυφαίνονται: οι θεατές μετατρέπονται σε συμμετέχοντες, από τη σκηνή βρισκόμαστε εκτός σκηνής, από την επιτελεστική δράση στην καθημερινή δραστηριότητα.

Αυτή η αδιάκοπη αλληλεπίδραση μεταξύ «παράστασης» και πραγματικότητας μεταφέρεται στο έργο. Το Ξηρόμερο / Dryland αξιοποιεί τα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά του ελληνικού περιπτέρου για να αναδείξει συσχετίσεις με τις γεωργικές αποθήκες και τη θρησκευτική αρχιτεκτονική που αποτελούν συνήθως το φόντο των πανηγυριών. Επιπλέον, το ποτιστικό που βρίσκεται στο κέντρο  του περιπτέρου, ορίζει κυκλικά το περιβάλλον  της εγκατάστασης. Το έργο μεταφέρει επίσης τον χώρο συνάντησης της κοινότητας –την πλατεία, τη δημόσια συγκέντρωση– από το εξωτερικό στο εσωτερικό. Καθώς το σύστημα ποτίσματος τίθεται σε κίνηση, δημιουργεί έναν ρυθμό, οριοθετεί τον χρόνο όπως ένα ρολόι ή μια κασέτα που ξετυλίγεται, παρακινώντας τα σώματα των επισκεπτών να ακολουθήσουν διαδρομές και να αλλάξουν τρόπους θέασης. Το Ξηρόμερο / Dryland αποφεύγει μια αισθητική προσέγγιση και τονίζει τη συναισθηματική αμεσότητα της επαφής με αντικείμενα, ήχους και εικόνες.

Παρατηρώντας τις έμφυλες σχέσεις στο πανηγύρι, εξετάζονται οι δυνατότητες παρουσίασης του εαυτού, οι διαφορετικές εκδοχές της θηλυκότητας και της αποκάλυψης ή απόκρυψης του γυναικείου σώματος, αλλά και η αμφισημία της χειρονομίας του υποκειμένου που αποσύρεται επιλέγοντας την απουσία και τον αποκλεισμό του από τη γιορτή.

Το Ξηρόμερο / Dryland επιχειρεί συσχετίσεις μεταξύ της εμπλαισιωμένης γεωγραφικά εμπειρίας με την παγκόσμια συνθήκη, μία μετατόπιση μεταξύ κυρίαρχου και περιθωριοποιημένου πολιτιστικού αντικειμένου, που φαίνεται να δημιουργεί τον ενδιάμεσο χώρο συγκρότησης νέων νοημάτων.

* Ξηρόμερο [ksirˈomero]: Γνωστό για τα πανηγύρια του, είναι μια ιστορική επαρχία της Αιτωλοακαρνανίας. Σήμερα αποτελεί δήμο της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας.

Η έρευνα του έργου Ξηρόμερο / Dryland που θα εκπροσωπήσει την Ελλάδα στην 60 Διεθνή Έκθεση Τέχνης – La Biennale di Venezia, πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του Margaroni Residency σε ανάθεση του Onassis Culture από τον δημιουργό διαμεσικών έργων και συνθέτη Θανάση Δεληγιάννη και τον δραματουργό και φιλόλογο Γιάννη Μιχαλόπουλο ως Onassis AiR Fellows, οι οποίοι συγκρότησαν την καλλιτεχνική ομάδα με την εικαστικό και κινηματογραφίστρια Έλια Καλογιάννη, τον φωτογράφο και ντοκιμαντερίστα Γιώργο Κυβερνήτη, τον ηχολήπτη και σχεδιαστή ήχου Κώστα Χαϊκάλη και τον εικαστικό και αρχιτέκτονα Φώτη Σαγώνα.

Η υλοποίηση του έργου και η έκθεσή του στην Βενετία έχει ως κύριο χρηματοδότη το Υπουργείο Πολιτισμού και ως Εθνικό Επίτροπο υπεύθυνο για την οργάνωση, παραγωγή, και προώθηση του έργου το ΕΜΣΤ | Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και επιμελητή του Ελληνικού Περιπτέρου τον Πάνο Γιαννικόπουλο.

Onassis Culture: Βασικός υποστηρικτής της Ελληνικής Συμμετοχής στην 60η Διεθνή Έκθεση Τέχνης ‐ La Biennale di Venezia.  Επιπλέον υποστηρικτές είναι το Διεθνές Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου και ο ΕΟΤ. Το έργο πραγματοποιείται με την υποστήριξη της ARTWORKS μέσα από την ιδρυτική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), του Οργανισμού Πολιτισμού και Ανάπτυξης ΝΕΟΝ, της Outset και του Qualco Foundation. Η AEGEAN είναι επίσημος χορηγός αερομεταφορών, ενώ η εκπροσώπηση τελεί υπό την αιγίδα του Δήμου Ξηρομέρου. 

*

Οπτική ταυτότητα: Βασιλική-Μαρία Πλαβού και Μάριος Σταμάτης

Σχεδιασμός καταλόγου και ιστοσελίδας: Studio Precarity (Βασιλική-Μαρία Πλαβού και Μάριος Σταμάτης), με τη βοήθεια του Στέφανου Κουτρούλη
Κατασκευή ιστοσελίδας: GENDY

Τεχνική ομάδα

Τεχνικός φωτιστής: Γιάννης Λάββας

Τεχνικοί εγκατάστασης: Γιάννης Νικολακόπουλος, Νίκος Μπίλα, Νίκος Σαράφογλου

Βοηθοί τεχνικοί μηχανισμών και κατασκευής ειδικού εξοπλισμού:
Θέμης Ιστατιάδης – αρχιτέκτονας
Καζαής Ηλίας – αυτοματισμοί
∆ημήτρης Οβαδίας – αυτοματισμοί

Plywacz Tomasz, Starowicz Krzysztof, Pavel Nowak, Piotre Nowak,  Αli Lotfolahi – εργάτες

Ηλεκτρολογική εγκατάσταση: Ιωάννης Μισαηλίδης
Μεταφορές στη Βενετία: Transport Service Pesce M. & C. SRL
Ασφάλιση εξοπλισμού / έργου: Allianz Ελλάδος

Ελληνική μετάφραση: Μαρία Σκαμάγκα
Γλωσσική επιμέλεια κειμένου: Γιάννης Μπόλης, Χριστίνα Πετκοπούλου, Μαρία Σκαμάγκα
Γλωσσική επιμέλεια κειμένων στα αγγλικά: Eliza Jackson, Σπύρος Πετρουνάκος, Νατάσα Σίδερη
Ιταλική μετάφραση: Maurizio De Rosa

Τραγούδια

Στη μουσική του έργου ενσωματώνονται: το παραδοσιακό τραγούδι Γιάννος (φωνή: Κική Μαργαρώνη, κλαρίνο: Κώστας Ζαφειρόπουλος), και τα τραγούδια Τραυματίας στην αγάπη (μουσική: Γιώργος Κόρος, στίχοι Λάκης Τσώλης, φωνές: Νατάσα Τσακηρίδου, Λίνα Αλατζίδου, ∆άφνη Νικολάου, Χριστίνα Κεμανετζίδου) και Βαθιά σπηλιά μες τα βουνά (μουσική: Βασίλης Σούκας, στίχος: Γιάννης Χαλκιαδάκης, φωνή: Κική Μαργαρώνη, κλαρίνο Βαγγέλης Σούκας).

Οι ηχογραφήσεις του τραγουδιού Τραυματίας στην αγάπη έγιναν στο Studio Praxis.

Περφόρμανς εγκαινίων

Τραγούδι: Νατάσα Τσακηρίδου
Κλαρίνο: Σπύρος Ράκης Νικολάου

Κατάλογος

Επιμέλεια έκδοσης: Πάνος Γιαννικόπουλος

∆οκίμια: Ιωάννα Γερακίδη, Πάνος Γιαννικόπουλος, Άλκηστη Ευθυμίου και Άλεξ Στρέκερ, Ιωάννα Ζούλη, Αναστάσιος Κουκουτάς, Μάριος Χατζηπροκοπίου

Έκδοση: ΕΜΣΤ | Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Αθήνα

Βιογραφικά σημειώματα

Καλλιτέχνες

Θανάσης ∆εληγιάννης

Ο Θανάσης ∆εληγιάννης (Λάρισα, 1983) µεγάλωσε σε αγροτικό περιβάλλον, ανάµεσα σε παραδοσιακούς µουσικούς, χορευτές και αγρότες. Ζει και εργάζεται στο Άµστερνταµ ως δηµιουργός διαµεσικών έργων και συνθέτης, µε καλλιτεχνική δραστηριότητα στην Ευρώπη, την Ασία και την Βόρεια Αµερική. Από το 2018 διδάσκει σύνθεση και διαµεσική τέχνη στο Πανεπιστήµιο Τεχνών του Άµστερνταµ. Έργα του έχουν παρουσιαστεί από σύνολα όπως: Asko|Schoenberg Ensemble (NL), Atlas Ensemble (NL), Ensemble Proton Bern (CH), Ergon Ensemble (GR), Tetttix (GR), Riot Ensemble (UK), Ensemble Genesis (JP), Ekmeles (US) κ.ά. Ίδρυσε την οµάδα I/O µε αντικείµενο την διερεύνηση υβριδικών µορφών τέχνης που κινούνται ανάµεσα στο παραστατικό γεγονός και την εγκατάσταση µε άξονα τον ήχο, δηµιουργώντας έργα όπως, τα ALICE, re- και Prayers of Incompetence. Μεταξύ άλλων συµµετείχε στην έκθεση Afresh του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, στην Αθήνα, στην Mediterranea 17 Young Artists Biennale, στο Μιλάνο, και σε παραγωγή του Tanztheater Wuppertal – Pina Bausch Company ως συνεργάτης του ∆ηµήτρη Παπαϊωάννου. Είναι απόφοιτος του τµήµατος Μουσικής Επιστήµης και Τέχνης του Πανεπιστηµίου Μακεδονίας και µεταπτυχιακός απόφοιτος του Conservatorium van Amsterdam. Έχει υπάρξει artist-in-residence του Gaudeamus µέσω του Performing Arts Fund NL, και του New York Foundation for the Arts. Έπειτα από τη δηµιουργία του έργου του ΕΝΑ ΕΝΑ (συµπαραγωγή Onassis Culture, Gaudeamus & Ι/Ο, 2021), είχε την καλλιτεχνική διεύθυνση του Margaroni Residency ως Onassis AiR Fellow, ερευνώντας την εξέλιξη του πανηγυριού στη ∆υτική Ελλάδα και τη Θεσσαλία απο το 1970 έως σήµερα.

Γιάννης Μιχαλόπουλος

Ο Γιάννης Μιχαλόπουλος (Αθήνα, 1982) ζει και εργάζεται στο Παρίσι. Σπούδασε κλασική φιλολογία, γλωσσολογία και ιστορία της τέχνης στο Πανεπιστήµιο Αθηνών, στο Πανεπιστηµιο της Σορβόννης και στη Σχολή του Λούβρου. Ως ερευνητής ασχολήθηκε αρχικά µε την Ελληνιστική ποίηση και την ιστορία των κειµένων. Στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας  (BnF) όπου τα τελευταία χρόνια είναι υπεύθυνος περιφερειακής συνεργασίας και ανάπτυξης και µέλος του διοικητικού της συµβουλίου. Yπήρξε κατά το παρελθόν επιµελητής συλλογών του 16ου αιώνα και επιστηµονικός συντονιστής ψηφιοποίησης. Ως εκπρόσωπος των εργαζοµένων του Γαλλικού Υπουργείου Πολιτισµού, είναι µέλος του εθνικού γραφείου και της εκτελεστικής επιτροπής της CGT Culture. ∆ιδάσκει από το 2015 ιστορία του νεότερου ελληνικού πολιτισµού στο Πανεπιστήµιο της Nanterre. Επικεντρώνεται σε θέµατα πολιτιστικής ανάπτυξης της περιφέρειας, την τοπική ιστορία, την µελέτη της επιτελεστικής διάστασης του δηµοτικού τραγουδιού, καθώς και την ιστορία και πρακτική του συνδικαλιστικου κινήµατος. Παράλληλα, ως καλλιτέχνης και δραµατουργός, δραστηριοποιείται στη Γαλλία, την Ελλάδα, την Κύπρο και την Ολλανδία. Ως Onassis AiR Fellow, συντόνισε την καλλιτεχνική έρευνα για την εξέλιξη του πανηγυριού στη ∆υτική Ελλάδα και τη Θεσσαλία απο το 1970 έως σήµερα στο πλαίσιο του Margaroni Residency σε ανάθεση του Onassis Culture.

Έλια Καλογιάννη

Η Έλια Καλογιάννη (Αθήνα, 1995) είναι εικαστικός και κινηµατογραφίστρια. Από το 2014 µοιράζει τον χρόνο της µεταξύ Άµστερνταµ και  Αθήνας. Η πρακτική της συνδυάζει τον (πειραµατικό) κινηµατογράφο, τη χωρική οπτικοακουστική εγκατάσταση, το κινηµατογραφικό δοκίµιο και τη φωτογραφία και διερευνά τις αµοιβαίες ιδιότητες του πραγµατικού και του φανταστικού. Εγείρει ερωτήµατα που καλύπτουν ένα εύρος ζητηµάτων, από τη σχέση παράδοσης και µνηµονικής αναπαράστασής της ως την εισαγωγή δυναµικών εξουσίας και παρακολούθησης στα σύγχρονα ψυχολογικά σχήµατα που στοχεύουν να ορίσουν εκ νέου τα εργαλεία της γλώσσας του κινηµατογράφου. Έργα της έχουν παρουσιαστεί σε διάφορους χώρους, συµπεριλαµβανοµένων των Stedelijk Museum, Neverneverland, Galleria17, EYE Film Museum και International Theater Amsterdam, ενώ ταινίες της έχουν προβληθεί και βραβευτεί σε πολλά διεθνή φεστιβάλ κινηµατογράφου [∆ιεθνές Φεστιβάλ Κινηµατογράφου του Ρότερνταµ (IFFR), ∆ιεθνές Φεστιβάλ Κινηµατογράφου της Αθήνας (AIFF), ∆ιεθνές Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους της ∆ράµας (DISFF), Φεστιβάλ Κινηµατογράφου Balkan Panorama, Φεστιβάλ Κινηµατογράφου της Ολλανδίας (NFF) και SSFF Melbourne]. Ήταν φιναλίστ στα Βραβεία της Ελληνικής Ακαδηµίας Κινηµατογράφου (Phélia, 2021) και έλαβε εύφηµο µνεία στο πλαίσιο του προγράµµατος Eye on Art Research Lab που διοργάνωσε το Μουσείο Eye Film του Άµστερνταµ (Soldier365, 2019). Πρόσφατα έργα της έχουν χρηµατοδοτηθεί από το Ελληνικό Υπουργείο Πολιτισµού, το Ελληνικό Κέντρο Κινηµατογράφου, την ΕΡΤ και τα ιδρύµατα Amarte fonds, Fonds Podium Kunsten NL και Norma Startersfunds. Είναι υπότροφος του Ερευνητικού Ινστιτούτου για τις Τέχνες και τον ∆ηµόσιο Χώρο LAPS (Ολλανδία). Είναι fellow του Προγράµµατος Υποστήριξης Καλλιτεχνών του Ιδρύµατος Σταύρος Νιάρχος ARTWORKS (2022), ενώ κέρδισε και την υποτροφία Kunstenaar Start του Ιδρύµατος Mondriaan Fonds (Ολλανδία, 2023).  

Γιώργος Κυβερνήτης

Ο Γιώργος Κυβερνήτης (Αθήνα, 1988) είναι φωτογράφος και δηµιουργός ντοκιµαντέρ που ζει και εργάζεται στην Αθήνα και το Άµστερνταµ. Η πρακτική του ισορροπεί µεταξύ φωτορεπορτάζ και κινηµατογράφου της παρατήρησης. Επί του παρόντος εργάζεται ως δηµιουργός ντοκιµαντέρ, κινηµατογραφιστής και χειριστής live κάµερας σε ταινίες, θεατρικές παραγωγές και πολυµεσικά έργα που έχουν παρουσιαστεί σε διάφορα ευρωπαϊκά φεστιβάλ και ιδρύµατα (IFFR Φεστιβάλ Κινηµατογράφου του Ρότερνταµ, Holland Festival, Ίδρυµα Ωνάση, Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου κ. ά.). Το πρώτο του ντοκιµαντέρ, Τα Καναρίνια (2019) ήταν υποψήφιο για το Βραβείο Ίρις της Ελληνικής Ακαδηµίας Κινηµατογράφου, ενώ απέσπασε το Βραβείο Κοινού για την καλύτερη ελληνική παραγωγή µικρού µήκους στο 21ο Φεστιβάλ Ντοκιµαντέρ Θεσσαλονίκης. Το νέο του ντοκιµαντέρ Tonnage  θα κυκλοφορήσει φέτος µε την υποστήριξη της Ελευσίνας Πολιτιστικής Πρωτεύουσας 2023. Έχει βραβευτεί από την ARTWORKS (2019)  και είναι fellow του Προγράµµατος Υποστήριξης Καλλιτεχνών του Ιδρύµατος Σταύρος Νιάρχος. Είναι απόφοιτος του  Τµήµατος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστηµίου Πατρών και κατέχει Μεταπτυχιακό ∆ίπλωµα από το Τµήµα Πολιτισµικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας, κατεύθυνση Πολιτισµού και Παραγωγής Ταινιών Ντοκιµαντέρ, του Πανεπιστηµίου του Αιγαίου.

Κώστας Χαϊκάλης

Ο Κώστας Χαϊκάλης (Αθηνα, 1980) ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Έχοντας πραγµατοποιήσει σπουδές στη µουσική και την ηχοληψία, δραστηριοποιείται στο χώρο του πολιτισµού από το 2001. Εργάζεται ως σχεδιαστής ήχου και ηχολήπτης. To 2005 ίδρυσε το πρώτο του στούντιο ηχογράφησης, ενώ παράλληλα ασχολήθηκε µε τη διοργάνωση και παραγωγή µουσικών φεστιβάλ υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισµού. Απο το 2019, έχοντας βάση το Praxis Recording Studio κάνει ηχητικό σχεδιασµό σε ακουστικές παραστάσεις και ταινίες µικρού µήκους παράλληλα µε ηχογραφήσεις πεδίου σε ελληνικές και διεθνείς παραγωγές. Ανήκει στην καλλιτεχνική οµάδα του Margaroni Residency που δηµιούργησαν ο Θανάσης ∆εληγιάννης και ο Γιάννη Μιχαλόπουλος, στο πλαίσιο του Onassis Air. Έχει επίσης συνεργαστεί µε τον Θανάση ∆εληγιάννη για την music performance ΕΝΑ ΕΝΑ (2021) καθώς και µε την Έλια Καλογιάννη για την ταινία της Phélia (2020).

Φώτης Σαγώνας

Ο Φώτης Σαγώνας (Θέρµο, 1983) είναι εικαστικός και αρχιτέκτονας. Ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη. Η διεπιστηµονική καλλιτεχνική του έρευνα και πρακτική αναπτύσσεται κυρίως στο πεδίο της ζωγραφικής και των εγκαταστάσεων. Έχει κάνει έξι ατοµικές εκθέσεις: Into the Mass (DIFA Donopoulos International Fine Arts, 2023), Matter Ich Bin Dumm (DIFA, 2020), Fotis Sagonas: Recent Works (DIFA, 2016), Landscapes of Vanity (Blanc Slate Space, 2012), Ink & Blood / volume 1 (Kalos & Klio showroom, 2010), Inside the animal’s mind (∆ΥΝΑΜΟ, 2008). Έργα του έχουν εκτεθεί στο Museum of the City of New York, στην Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής της Βενετίας, στο Κέντρο Πολιτισµού Ίδρυµα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ), στην Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, κ.α.  Το 2012 έλαβε την υποτροφία Fulbright για εικαστικό έργο στη School of Visual Arts στη Νέα Υόρκη. Έχει βραβευτεί από την ARTWORKS (2018) και είναι Fellow του Προγράµµατος Υποστήριξης Καλλιτεχνών Ίδρυµα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ). Το διάστηµα 2018–2022 δίδαξε µαθήµατα χωρικών αναπαραστάσεων, εικαστικών τεχνών και αρχιτεκτονικού σχεδιασµού, στο Τµήµα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων.

Επιμελητής 

Πάνος Γιαννικόπουλος

Ο Πάνος Γιαννικόπουλος (Αθήνα, 1991) είναι ιστορικός τέχνης και επιµελητής εκθέσεων. Η πρακτική του διερευνά τα σηµεία επαφής της σύγχρονης τέχνης µε τη κουήρ/φεµινιστική και µετα-ανθρώπινη θεωρία. Εργάστηκε ως Συντονιστής του Προγράµµατος Υποστήριξης Καλλιτεχνών Ίδρυµα Σταύρος Νιάρχος, της ARTWORKS (2017-2023) ενώ επίσης δούλεψε ως επιµελητής και ερευνητής στo Ινστιτούτο Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης – iset. Ήταν επίσης µέλος της επιµελητικής οµάδας της Mediterranea 19 Young Artists Biennale “School of Waters” – Republic of San Marino (2021). Πρόσφατα  επιµελήθηκε τις εκθέσεις A Rave Down Below, 2023 Eleusis Cultural Capital (2023-2024), This Current Between Us (2022-2023) στις Ιστορικές Εγκαταστάσεις Ατµοηλεκτρικού Σταθµού Νέου Φαλήρου. Έχει συνεργαστεί µε µουσεία, γκαλερί και καλλιτεχνικούς οργανισµούς όπως: GAMeC (Μπέργκαµο), ACG Gallery,  Ίδρυµα Β. & Μ. Θεοχαράκη, Eins Gallery (Λεµεσός), The Breeder Gallery, Space52,  Κέντρο Πολιτισµού Ίδρυµα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ), The Breeder, Haus N Athen, Korai (Λευκωσία), Fondazione Sandretto Re Rebaudengo (Τορίνο), SNEHTA, Ινστιτούτο Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης-iset και την Μπιενάλε της Αθήνας. Κείµενά του έχουν δηµοσιευτεί σε εφηµερίδες, περιοδικά, εκδόσεις και καταλόγους εκθέσεων. Ήταν Curatorial Fellow στο Schwarz Foundation (2016) και τιµήθηκε µε το επιµελητικό βραβείο Premio Lorenzo Bonaldi per l’Arte – EnterPrize (2021).

Καλλιτεχνικοί συνεργάτες 

Studio Precarity

Το Studio Precarity συστήνεται στις αρχές του 2019 από τους Βασιλική-Μαρία Πλαβού και Μάριο Σταµάτη. Με background στην αρχιτεκτονική και τις καλές τέχνες και πεδίο δράσης το graphic design και art direction, το Studio Precarity επεξεργάζεται την οπτική µεταγραφή της ταυτότητας της εκάστοτε ανάθεσης, µελετώντας την δυναµική και τα όρια των σχεδιαστικών εργαλείων µέσα στο πεδίο έρευνας. Πυρήνας της συνεργασίας αποτελεί η έννοια της επισφάλειας που διατρέχει τις διαπροσωπικές σχέσεις σε ένα επαγγελµατικό πλαίσιο και τις προεκτάσεις αυτών ως σχεδιαστική µεθοδολογία. Το 2022 το Studio Precarity βραβεύθηκε µε το Young Book Designers Award του Ινστιτούτου Γκαίτε. Έχει συνεργαστεί µε θεσµούς, ιδρύµατα και οργανισµούς µεταξύ των οποίων, ο Οργανισµός Τηλεπικοινωνιών της Ελλάδος (ΟΤΕ), το Onassis Foundation (AiR), και το ∆ιεθνές Φεστιβάλ Κινηµατογράφου της Σύρου (SIFF).

Βασιλική-Μαρία Πλαβού

Η Βασιλική-Μαρία Πλαβού είναι αρχιτέκτων µηχανικός, απόφοιτος της Πολυτεχνική Σχολή του Αριστοτέλειου Πανεπιστηµίου Θεσσαλονίκης (Α.Π.Θ.). Ολοκλήρωσε τις µεταπτυχιακές σπουδές µε εξειδίκευση στον αρχιτεκτονικό σχεδιασµό στο Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας. Η πρακτική της σήµερα εγγράφεται στο χώρο του design, περιλαµβάνοντας µεταξύ άλλων τη γραφιστική και την επιµέλεια καλλιτεχνικών εκθέσεων. Έχει σχεδιάσει καλλιτεχνικές εκδόσεις, όπως: Maria Papadimitriou – Why Look at Animals? Agrimikà, για την 56η Έκθεση ∆ιεθνούς Σύγχρονης Τέχνης – La Biennale di Venezia, 2015 και το Maria Papadimitriou – Firma Gypsy Globales, Deste Publications, 2014. Το 2019 συνίδρυσε µε τον Μάριο Σταµάτη το εργαστήριο γραφιστικής σχεδιασµού Studio Precarity. Σήµερα δραστηριοποιείται κι ως ανεξάρτητη επιµελήτρια. Έχει επιµεληθεί τις εκθέσεις Please Please Me, the symptoms projects, Άµφισσα (2020), Cra(u)sh Or How You made Me Kiss the Pavement, Grace, Αθήνα (2020), και τις performance Anthology of Cracks του Χρήστου ∆εληδήµου, Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραία, Αθήνα (2020), Genesis21 <3 του Μάριου Σταµάτη, St.George Lycabettus, στα πλαίσια του Rooms 2019, Αθήνα (2019).  

Μάριος Σταµάτης

Ο Μάριος Σταµάτης είναι καλλιτέχνης, σχεδιαστής και εκπαιδευτικός µε έδρα την Αθήνα. ∆ιδάσκει στο Frances Rich School of Fine and Performing Arts του Αµερικανικού Κολλεγίου Ελλάδας και είναι συνιδρυτής, µε την Βασιλική-Μαρία Πλαβού, του δηµιουργικού γραφείου Studio Precarity. Η πρακτική του περιλαµβάνει γλυπτική, περφόρµανς, βίντεο, ήχο και κείµενο. Το έργο του διερευνά τη σχέση μεταξύ ανθρώπου, φύσης και τεχνολογίας μέσα από το πρίσμα της τεχνολογικής μοναδικότητας, ενός υποθετικού χρονικού σημείου όπου η τεχνολογική ανάπτυξη γίνεται ανεξέλεγκτη και μη αναστρέψιμη. Πιο συγκεκριμένα, το έργο διερευνά πώς αυτή η αυξανόμενη επιρροή των νέων μορφών νοημοσύνης επηρεάζουν τον ψυχισμό και τη σκέψη, καθώς και τα ίχνη που αφήνει τελικά αυτή η μετασχηματιστική συνύπαρξη στο ανθρώπινο σώμα. Κατέχει πτυχίο Γραφικών Τεχνών από το Camberwell College of Art και µεταπτυχιακό τίτλο σπουδών στην Καλών Τεχνών από το Goldsmiths University of London. Έχει βραβευτεί από την ARTWORKS (2022) και είναι Fellow του Προγράµµατος Υποστήριξης Καλλιτεχνών Ίδρυµα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) ενώ του απονεµήθηκε το βραβείο Startpoint το 2018. Έχει συµµετάσχει σε προγράµµατα φιλοξενίας καλλιτεχνών όπως το Villa Bergerie και έχει παρουσιάσει τη δουλειά του διεθνώς σε γκαλερί και ιδρύµατα όπως: Εθνική Λυρική Σκηνή, Haus N Athen, Zabludowicz Collection, Gossamer Fog, Arebyte, Assembly Point, Beaconsfield, weekend, CAN, Outsight, Fotopub, Centre d’Art Contemporain Genève και Tower Hamlets Cemetery Park. 

Φωτεινή Παπαχριστοπούλου

Η Φωτεινή Παπαχριστοπούλου (Αθήνα, 1973)  είναι ηθοποιός και θεατρολόγος και ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Έχει σπουδάσει στο τµήµα Θεατρικών Σπουδών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστηµίου Αθηνών, στη ∆ραµατικής Σχολής του Νεοελληνικού Θεάτρου Γ. Αρµένη, καθώς και στην École International De Theatre Jacques Lecoq στο Παρίσι. ∆ούλεψε επί σειρά ετών ως συντονίστρια /σκηνοθέτιδα σε εργαστήρια και οµάδες ατόµων µε κινητικές δυσκολίες και ίδρυσε εργαστήριο θεάτρου µε στόχο την συµπεριληπτικότητα µε την αρωγή της τοπικής αυτοδιοίκησης. Από το 2006-2016 εργάστηκε καλλιτεχνικά µε κατοίκους του νησιού της Μήλου ερευνώντας διαφορετικά είδη θεάτρου. ∆ίδαξε Θεατρική Αγωγή στη δηµόσια εκπαίδευση. Τα τελευταία χρόνια χρησιµοποιεί ως εκπαιδευτικό εργαλείο την Ουδέτερη Μάσκα (Masque Neutre). Ως performer/ηθοποιός/καλλιτεχνικός συνεργάτης έχει συνεργαστεί µε Έλληνες και διεθνείς σκηνοθέτες στο σινεµά, στην κρατική και ιδιωτική τηλεόραση και στο θέατρο, σε διάφορα φεστιβάλ και ιδρύµατα/οργανισµούς όπως Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, Εθνικό Θέατρο Ελλάδας, Πειραµατική Σκηνή Εθνικού Θεάτρου, Onassis Culture, Ίδρυµα Μ. Κακογιάννης, Art Athina, ∆ιεθνές Γερµανικό Φεστιβάλ «Nach Athen!», στην Πολιτιστική Πρωτεύουσα 2023 Ελευσίνα κ.ά. Είναι καλλιτεχνική στεργάτιδα του Θανάση ∆εληγιάννη και του Γιάννη Μιχαλόπουλου (ΕΝΑ ΕΝΑ, Margaroni Residency, κ.ά.).